Рўйхатни беркитиш
Дарслар рўйхати
1446 йил 2 жумадул аввал | 2024 йил 03 ноябрь, якшанба
Минтақа:
ЎЗ UZ RU EN
Фиқҳ

Намозни жам қилиб ўқиш | Фиқҳ дарслари (250-дарс)

18:39 / 06.10.2023 2049 pdf Ўқиш режими + -

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

Бунда пешин ва аср ҳамда шом ва хуфтон намозларини қўшиб, бирин-кетин, бир вақтда ўқиш кўзда тутилгандир. Бошқа мазҳабларда сафардаги одамга пешин билан асрни ва шом билан хуфтонни жамлаб ўқишига рухсат берилади. Уларнинг айтишларича, пешиннинг вақтида асрни қўшиб ўқиб олса ёки шомнинг вақтида хуфтонни ўқиб олса бўлади. Буни «жамъи тақдим» дейилади. 

Шунингдек, аср ва хуфтоннинг вақтида уларга пешин ва шомни қўшиб ўқиса ҳам бўлади. Буни «жамъи таъхир» дейдилар.

Аммо ҳанафий мазҳабида бунга рухсат йўқ. Уларда қуйидаги далилга биноан бошқача иш тутилади:

عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ رَضِيَ اللهُ عَنْهُمَا قَالَ: كَانَ رَسُولُ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَجْمَعُ بَيْنَ صَلَاةِ الظُّهْرِ وَالْعَصْرِ إِذَا كَانَ عَلَى ظَهْرِ سَيْرٍ، وَيَجْمَعُ بَيْنَ الْمَغْرِبِ وَالْعِشَاءِ. رَوَاهُ الْبُخَارِيُّ وَمُسْلِمٌ وَلَفْظُهُ: كَانَ النَّبِيُّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ إِذَا عَجِلَ عَلَيْهِ السَّفَرُ يُؤَخِّرُ الظُّهْرَ إِلَى أَوَّلِ وَقْتِ الْعَصْرِ فَيَجْمَعُ بَيْنَهُمَا، وَيُؤَخِّرُ الْمَغْرِبَ حَتَّى يَجْمَعَ بَيْنَهَا وَبَيْنَ الْعِشَاءِ.

Ибн Аббос розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади: 

«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам сафар устида бўлсалар, пешин ва аср ҳамда шом ва хуфтон намозларини жам қилар эдилар».

Бухорий ва Муслим ривоят қилишган. Муслимнинг лафзида: 

«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам қачон сафарда шошилиб турсалар, пешинни аср вақтигача кечиктириб, сўнгра иккисини жам қилиб ўқир эдилар. Шунингдек, шомни кечиктириб, у билан хуфтонни жам қилиб ўқир эдилар», дейилган.

Ушбу ҳадиси шарифдан кўриниб турибдики, намозни жам қилиш сафарда шошилиб тургандагина бўлган. 

Шунингдек, пешинни охирги вақтида ўқиб, уни ўқиб бўлиши билан вақти кирган асрни ҳам ўқиб олинган. 

Шунингдек, шом ҳам охирги вақтига бориб ўқилиб, ундан кейин хуфтонни энг аввалги вақтида ўқилган. 

Намозларни бундай қилиб ўқишни ҳанафий мазҳаби уламолари «жамъи суврий», яъни «суратдаги жам» дейдилар. 

Бунга биноан, пешин ва шом намозлари охирги, аср ва хуфтон намозлари олдинги вақтда ўқилган бўлади. Чунки пешиннинг вақти чиқиши билан асрнинг, шомнинг вақти чиқиши билан хуфтоннинг вақти киради.

«Кифоя» китобининг биринчи жузи асосида тайёрланди

Ушбу китоб Ўзбекистон Республикаси Дин ишлари бўйича қўмитанинг 2022 йил 5 октябрдаги 03-07/7013-рақамли хулосаси асосида чоп этилган.

Муаллиф
Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф
Манба
islom.uz
Мавзуга оид мақолалар
.Атташрийъул жиноийю фил Ислам,.Бу китобнинг муаллифи Абдулқодир Авда. У бу китобда Ислом шариатининг жиноят бўйича ҳукмларини замонавий қонунлар билан давоми...

4323 18:31 / 04.08.2019
Анас розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади .Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам Мадинага келганларида ва масжид бино қилишга амр қилганларида.Эй Бани Нажжор Мен билан давоми...

3500 05:00 / 18.01.2017
Халқимизнинг динимизга қайтиш жараёнида бу масалага ҳам унча кўп бўлмаса ҳам, қайта эътибор кўзга ташланмоқда. Қадимда фиқҳ китобларида келган фароиз бобларидан давоми...

7379 05:00 / 17.01.2017
Фиқҳга оид китоблар ичида аҳком ҳадислари ва уларнинг шарҳидан иборат китоблар ҳам бор. Бу йўналишдаги китобларнинг баъзиларида шаръий ҳукмларга доир ҳадиси давоми...

4687 21:30 / 01.05.2019