1445 йил 13 зулқаъда | 2024 йил 21 май, сешанба
Минтақа:
ЎЗ UZ RU EN
Мўминларга эслатма

«Ўспиринлик» ёлғони

15:00 / 31.10.2021 4848 pdf Ўқиш режими + -

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

Ҳозирда 14 ёшдан 20 ёшгача бўлган ёшларни «ўсмирлар» дейилади. «Ўсмирлик» бу ғарбга оид термин бўлиб ёшларнинг бебошлигини ҳаспўшлаш мақсадида ўйлаб топилган. Исломда эса буюкликка эришиш учун ёш чекланмаган. Умматимиз ёшларига боқинг, улар нелар қилишмаган:

1. Абдурраҳмон Носир 21 ёш.

Унинг асри Андалус давлатининг олтин даври эди. У бошидан кўп изтиробларни ўтказди. Бунга қарамай ўз даврида энг қудратли давлат барпо қилиб, илмий уйғонишга ҳам эришди. Европа қўмондонлари унга ҳавас ила боқишар эди.

2. Муҳаммад Фотиҳ 22 ёш.

Византия пойтахти Константинополни фатҳ қилди. Ўша пайтгача не-не катта ёшлилар уни фатҳ қилишга уринишмаган дейсиз.

3. Усома ибн Зайд 18 ёш.

Абу Бакр ва Умар розияллоҳу анҳумо каби катта саҳобалар бўла туриб ер юзининг энг катта қўшинларидан бирига қарши мусулмонлар қўшинини бошқарган.

4. Муҳаммад Қосим 17 ёш.

Ўз даврининг малакали қўмондонларидан бўлган. Синдни фатҳ қилган.

5. Саъд ибн Абу Ваққос 17 ёш.

Аллоҳ йўлида биринчи бўлиб камон отган инсон. Олти шўро соҳибларидан. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам унга ишора қилиб: «Бу менинг тоғам. Сизлар ҳам менга тоғангизни кўрсатинг», деган эдилар.

6. Арқам ибн Абил Арқам 16 ёш.

Кетма-кет ўн уч йил уйини Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга қароргоҳ қилиб берган.

7. Талҳа ибн Убайдуллоҳ 16 ёш.

Арабларнинг энг олийжаноб кишиларидан. Уҳуд ғазотида Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга ўлим учун байъат қилган. У зотга келаётган найзани қўли билан қайтариб қўли ишламай қолганида гавдаси билан у зотга қалқон бўлган.

8. Зубайр ибн Авом 15 ёш.

Исломда биринчи қилич яланғочлаганлардан. У Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳаворийлари эди.

9. Амр ибн Кулсум 15 ёш.

Туғлаб қабиласини бошқарган. У қабила ҳақида: «Агар ислом келмаганида Бани Туғлаб инсонларни еб қўяр эди», дейишган.

10. Муоз ибн Амр ибн Жамуҳ 13 ёш ва Муаввиз ибн Афро 14 ёш.

Бадр жангида Абу Жаҳлни ўлдиришган. Абу Жаҳл бу жангда мушриклар қўшини қўмондони эди.

11. Зайд ибн Собит.13 ёш.

Ваҳий котиби бўлган. Ўн етти кунда сурёний ва иброний тилини ўрганган ва Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга таржимонлик қилган. Аллоҳнинг китобини ёд олган. Қуръоннинг жамланишида катта ҳиссаси бор.

12. Итоб ибн Усайд 18 ёш.

Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам уни Маккага волий қилиб қўйганлар.

13. Молик инб Анас 17 ёш.

Ана шу пайтдан фатво бера бошлаган. У зот: «Мени фатво айтишим учун Мадинанинг етмишта уламоси гувоҳлик бермагунича фатво учун ўтирмаганман», деган.

14. Абдулҳай Лакнавий 17 ёш.

Бу ёшда сарф, наҳв, маоний, баён, мантиқ, ҳикмат, тиб, фиқҳ, илми калом, ҳадис, тафсир ва бошқа илмлардан фориғ бўлган. Сабийлик вақтидаёқ «Имтиҳанут талаба фий сияғил мушкила», «Тибён фий шарҳил мезон» номли китобларини ёзган. У зот 110 та китоб ёзиб 39 ёшида вафот этган.

Агар бу рўйхатни давом эттираверсак сизларни зериктириб қўямиз.

Энди «бу ҳали ёш, тажрибаси йўқ, бу ўспирин» каби ибораларни луғатимиздан олиб ташлаб ёшлигидан фарзандларимизга диний ва дунёвий билимларни (аслида илм диний ва дунёвийга бўлинмайди) ўргатиб борайлик. Ана шунда иншааллоҳ уларни буюк инсонлар бўлганини кўриб «ҳали ёш, ўсмир, ўспирин, сал улғайсин» каби сўзлар фарзандларимиз келажагини барбод қилаётган сўзлар эканини кўрамиз.

Абдулқодир Полвонов

Манба
islom.uz
Мавзуга оид мақолалар
Кўпчилик англаб олиши лозим бўлган ҳақиқатлардан бири шуки, бир шахсдан содир бўлган ҳар бир зулмга қарши унга ҳам ўшанча мислда жавоб қайтариш жоиз эмас. Мисол давоми...

1336 21:00 / 05.12.2022
Аллоҳ таоло Қуръони Каримда биз мусулмон бандаларини садақа беришга буюриб шундай деб марҳамат қилган .Ва бирингизга ўлим келиб .Роббим, агар мени давоми...

2363 11:00 / 02.03.2021
. ,. .Анас ибн Молик розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади.Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам.Илм талаб қилиш ҳар бир мусулмон зиммасига фарздир,, давоми...

2168 17:36 / 03.10.2019
Ҳунайн ғазотида Расулуллоҳ соллаллоху алайҳи васаллам баъзи инсонларга кўпроқ ўлжа бердилар. Ақраъ ибн Ҳобис ва Уяйна ибн Ҳиснга юзтадан туя бердилар. давоми...

1653 09:00 / 02.12.2023