1445 йил 19 шаввол | 2024 йил 28 апрель, якшанба
Минтақа:
ЎЗ UZ RU EN
Воизлик (дарслар)

1- Дарс: Нотиқлик фанининг таърифи ва аҳамияти

11:55 / 18.04.2017 10147 pdf Ўқиш режими + -

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

1.Нотиқликнинг луғавий ва истилоҳий таърифи.
2.Нотиқликнинг ҳозирги даврдаги аҳамияти.
3.Нотиқлик фанининг мақсади.

Нотиқлик луғатда нутқ сўзламоқ, хутба ўқимоқ, нотиқ бўлмоқ маъноларини англатади.
"Нутқ маданияти", "Нотиқлик санъати" ёки "Нотиқлик" лафзлари ёнма ён ишлайдиган, бири иккинчисини тўлдирадиган иборалар бўлиб, бу фаннинг ўзига хос тарихи, намояндалари ва мақсадлари мавжуд бўлсада, лекин бу фан ҳақидаги маълумотлар бошқа фанларга нисбатан бизгача камроқ етиб келган.
Нутқ маданияти алоҳида таълимот сифатида қадимги Рим ва Афинада шаклланган, лекин бундан олдинроқ Миср, Оссурия, Вавилон, Ҳиндистонда пайдо бўлган деган тахминлар бор. Шунингдек, Марказий Осиё тарихида ҳам нотиқлик қадимдан давом этиб келаётганлиги ҳақида маълумотлар ҳам бор. Маҳмуд Қошғарийнинг "Девону луғатит турк" асари бунга мисол бўлади. Буюк бобокалонимиз А.Навоийнинг "Маҳбуб ул қулуб" асарининг 24 боби ҳам воизликка бағишлангандир.
"Мантиқ ва нутқ маданияти" номли рисолада Нутқ маданияти нима? деган саволга "Юқори нутқ маданияти - бу фикрларни тил воситаси билан тўғри, аниқ ва таъсирчан қилиб бера олишдир." деб жавоб берилган.

Воизлик - исломда, асосан яхшилик ва эзгуликка чақирувчи даъват маъносида ишлатилади. Ваъз айтувчиларни, яъни бу борада мутахассис бўлган кишиларни "воиз" деб юритилади. Ислом тарихидаги илк воизлардан бири Ҳасан Басрий р.а. (728 й в.э.) бўлган. У зот гарчи араб миллатига мансуб бўлмасаларда, араб нутқининг машҳур устозига айланган. Одамларнинг юзига қараб фикрини, кайфиятини сезиб олар ва буни ваъз вақтида назардан қочирмасдилар. Исломда тажовузкорликка даъват этиб, ёмонликни ташвиқот қилиш ваъз ҳисобланмайди.

Муаллиф
islom.uz
Мавзуга оид мақолалар
Воиз учун Қуръони Карим ва Суннати набавияни билиш шарт. Шунингдек, Набий алайҳиссалом ва хулафои рошидийн розияллоҳу анҳумларнинг ҳамда ушбу умматнинг салафи давоми...

4010 16:56 / 14.02.2018
1.Номутаносибликлар.2.Замон ва макон эътибори.3.Жамоатнинг ҳолати.Кўп ҳолларда ваъзга ташқи омиллар сабабли путур етади. Бу омиллар хутба матнидан узоқ бўлса ҳамки, давоми...

3944 11:46 / 18.04.2017
1.Аллоҳдан қўрқингиз ва тўғри сўзлангиз.2.Ёлғон тўқувчининг жойи дўзах.3.Омонатдорлик амалларнинг сараси.Нотиқликда омонатдорлик катта аҳамият касб этади. Ҳар бир давоми...

3854 11:52 / 18.04.2017
1. Имконият қидириш. 2. Аллоҳнинг пайғамбаридан ибрат. З. Вазиятни ҳис этиб туриш.Мусо алайҳиссалом пайғамбарликни қабул қилиб олдилар. Лекин у кишида рисолатни давоми...

4265 11:53 / 18.04.2017