1447 йил 15 жумадис сони | 2025 йил 06 декабрь, шанба
Минтақа:
ЎЗ UZ RU EN
Мерос

«Муборак ака-ука» ким?

09:08 / 24.12.2024 1294 pdf Ўқиш режими + -

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

а) Агар қизлар учдан иккини тўлиқ олса, ўғилнинг қизлари ҳеч нарса олмайди. Лекин шу ўринда ўғилнинг қизлари билан бирга ўғилнинг ўғли ҳам бор бўлса, улар ўғилнинг қизлари даражасида ёки улардан пастроқ бўлса ҳам, ўғилнинг қизларини асаба қилишади. Аслида бу ўғилнинг қизларининг фарз улуши йўқ эди. Бу ҳолатда ўша ўғилнинг ўғли муборак қариндош ёки муборак ака-ука дейилади, чунки агар у бўлмаса, ўғилнинг қизлари меросдан ҳеч нарса олишмас эди. Унинг борлиги баракасидан ўғилнинг қизлари мерос олишади.

б) Шунингдек, туғишган опа-сингиллар учдан иккини тўлиқ қилиб олса, ота бир опа-сингиллар мерос олишдан маҳрум бўлади. Лекин улар билан бирга асаба қилувчи ота бир ака бўлса, уларни қолган тарикада асабага айлантиради. Ушбу ота бир ака муборак ака деб номланади. Зеро, у бўлмаганда, ота бир опа-сингиллар мерос ола олмас эди. Унинг баракотидан бир нарсалик бўлиб қолишди.

«Манзуматур-Роҳбия»да бу хусусда шундай дейилган:

Сўнгра ўғилнинг қизлари соқит бўларлар,
Қачон қизлар учдан иккини олсалар.
Лекин эркак уларни асаба қилса,
У эркак, ўғилнинг боласидан бўлса,
Зикр қилинганидек асаба бўларлар.
Худди улардек опа-сингиллар ҳам,
Ҳар жиҳатдан марҳумга яқинлигига кўра.
Агар улар фарзларини комил олсалар.
Отанинг болалари йиғлаган ҳолда,
Мерос олишдан умуман маҳрум бўларлар.
Агар улар билан ака-укалари бор бўлса,
Ботинда ҳам, зоҳирда ҳам асаба қиларлар.

«Ислом шариатида мерос илми» китобидан

Ушбу китоб Ўзбекистон Республикаси Дин ишлари бўйича қўмитанинг 2021 йил 24 августдаги 03-07/5163-рақамли ҳамда 2022 йил 27 сентябрдаги 03-07/7348-рақамли хулосалари асосида тайёрланган.

 

 

 

Муаллиф
Шайх Муҳаммад Али Собуний
Таржимон
Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф
Манба
islom.uz
Мавзуга оид мақолалар
Мерос олишларига ижмо қилинган эркаклар умумий саналганда ўнта тоифа бўлиб, агар уларни тафсилоти билан санайдиган бўлсак, ўн бештадир 1. Ўғил 2. Ўғилнинг ўғли, давоми...

1311 12:20 / 29.07.2024
Бу масаладаги меросхўрларнинг баъзиси фарз эгалари, баъзиси эса асабалардир. Бу меросхўрларнинг баъзисига 1 динордан, баъзисига 2 динордан ва баъзисига ундан давоми...

1106 14:02 / 05 сентябрь
Ислом шариати мерос низомини молиявий низомлар ичида энг гўзал, энг мукаммал ва энг адолатли суратда жорий қилди. Ислом дини инсониятнинг барчаси учун, у хоҳ давоми...

3238 14:21 / 07.05.2024
Қуръонда зикр қилинган улушларнинг адади Ҳақдорларнинг мерос олиш шартлари Мероснинг ярмига ҳақдорлар Тўртдан бирга ҳақдорлар Саккиздан бирга давоми...

1825 11:55 / 20.08.2024
Аудиолар

210990 11:58 / 10.10.2018
«Ҳилол» журнали
Китоблар

130250 14:35 / 11.08.2021