1447 йил 15 жумадис сони | 2025 йил 06 декабрь, шанба
Минтақа:
ЎЗ UZ RU EN
Мақолалар

Ўсимликлар ақлли махлуқлардир

09:00 / 03.05.2023 5249 pdf Ўқиш режими + -

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

Ўсимликлар дунёсига оид энг сўнгги кашфиётлардан бири уларда ҳашаротлар ёки хатарга қарши ўзини ҳимоя қилиш қобилияти борлигидир.

Баъзи мулҳидлар Аллоҳ таолонинг «Уни ҳамди ила поклаб ёд этмаган ҳеч бир нарса йўқ. Лекин уларнинг тасбеҳини англамайсизлар» оятидан таажжубланиб, «Ўсимлик каби махлуқ қандай қилиб гапириши ва Аллоҳга ҳамд айтиб, Уни поклаб ёд этиши мумкин?» дедилар. Аллоҳ таоло ғарб олимларининг ўзларини ўсимликлар дунёсини узоқ вақт ўрганадиган қилиб қўйди. Ўрганишлар натижаси эса қуйидагича:

1. Ўсимликлар товуш частоталари тарқатар экан. Бу олимлар аниқлаган янги натижадир. Ҳар бир ҳужайра ичидаги днк тебраниб, биз тушунмайдиган товуш чиқарар экан. Лекин ўша товушни нозик қурилмалар орқали ёзиб олиш мумкин. Бу товуш Аллоҳ таолога айтилаётган тасбеҳ бўлади. Биз ўша товушни эшита оламиз, лекин тушунмаймиз, англамаймиз. Роббул оламийн «Лекин уларнинг тасбеҳини англамайсизлар» деб марҳамат қилган.

2. Ўсимликларда мия ва асаб тизими бор бўлиб, уларни ўзини мудофаа қилиш учун ишлатар экан. Германиялик олимлар ўсимликларни кузатишлардан сўнг тамаки ўсимлиги баргини ҳашаротлар ейишни бошлаганда, ўсимлик заҳарли никотин моддасини чиқаришини кашф этдилар. Бу эса ҳашаротнинг узоқлашишига, қочишига сабаб бўлар экан.

Олимлар ҳашаротлар ўсимликлар баргини ейишга келганда, ўша ўсимликлар ҳашаротни узоқлаштириш учун заҳарли модда ёки бадбўй ҳид чиқаришини аниқладилар. Ҳа, ўсимликлар ҳиссиз махлуқлар эмас, улар ақлли махлуқдир.

3. Олимлар бошқа ўсимликлар устида ҳам тажрибалар ўтказдилар. Ҳашаротларга баъзи ўсимлик баргларини тутдилар. Натижада ўсимлик катта ҳашаротни ўзига жалб қилиш учун хушбўй ҳид чиқарган. Хўш, ўша ўсимлик ўзини мудофаа қилиш ҳолатида бўлса ҳам нима учун хушбўй ҳид чиқарди? Мазкур ўсимлик хушбўй ҳид чиқариш орқали катта ҳашаротни чақиради. Катта ҳашарот келиб, ўсимлик баргидаги кичик ҳашаротни олиб кетади ва ўсимликнинг кичик ҳашаротдан қутилишига сабаб бўлади. Субҳаналлоҳ!

Ўсимлик хушбўй ҳид орқали чумолини чақиради. Чумоли бу ҳидни сезгач, ўша ўсимлик баргида озуқа борлигини билади ва дарҳол баргга етиб келиб, кичик ҳашаротни тутиб ейди. Шу орқали ўсимлик кичик ҳашаротдан қутилади. Ўзини мудофаа қилишда ишга соладиган услубига қаранг!

Ўсимликларнинг баъзисига ўзидан бадбўй ҳид, баъзисига хушбўй ҳид чиқариш қобилиятини ато этган ким? Ўсимликларга хатардан ўзини мудофаа қилиш йўлини ўргатган ким? Хатарнинг ҳажмига қараб ўзидан қандай модда чиқаришни уларга англатган ким? Ўсимликларга бундай имкониятларни ким ато этди? Албатта, Аллоҳ таолодир! Бунда асло шак-шубҳа йўқ! У Зот Қуръони Каримда Мусо алайҳиссалом ва фиръавн ўртасидаги суҳбатни шундай баён қилган:

У (Фиръавн): «Иккингизнинг Роббингиз ким, эй Мусо?» – деди. У: «Роббимиз ҳар нарсага ўз яратилишини берган ҳамда уни ҳидоятга солган Зотдир», – деди. (Тоҳа сураси, 49-50-оятлар).

Аллоҳ таолонинг ўсимликларга берган шундай имкониятлар ва заковатни кўрганимиздан кейин Роббимизга янада кўпроқ тасбеҳ айтиб, Унга ихлос билан ибодат қилайлик! Ўсимликларга ана шундай қобилиятни ато қилган Буюк Холиққа кўп-кўп тасбеҳ, ҳамд айтайлик! Зеро, Ўзи баён қилганидек, ўсимликлар ҳам Унга ҳамд айтиб, У Зотни поклашади. Махлуқлар ичида мукаррами ва гултожи бўлган биз инсонлар Роббимизга янада кўпроқ ҳамду тасбеҳлар айтишимиз лозимдир!

Абдуддоим Каҳел мақоласидан Нозимжон Ҳошимжон тайёрлади

Манба
islom.uz
Мавзуга оид мақолалар
Зинҳор бир нарсани Буни эртага албатта қилгувчиманrdquo, дема. Магар Аллоҳ хоҳласаrdquo, дегин. Қачонки бу сўзни айтишни унутсанг, ёдингга келиши билан Роббингни эсла давоми...

7249 17:10 / 28.02.2019
Муҳаммад ибн Каъб айтади .Умар ибн Абдулазиз амир бўлгач, менга одам юборди. Мадинада эдим, унинг олдига бордим. Ҳузурига кирганимда уни таниёлмай, таажжуб билан давоми...

2104 07:10 / 29.05.2019
СаволБу воқеа ўн беш йиллар олдин бўлиб ўтган эди. Мен мактабда ўқиган кезларимда бир дўкондан ҳар куни ширинлик харид қилар эдим. Пулим етмаганлиги сабабли мен давоми...

3428 15:55 / 17.03.2020
Ёш эрхотин бирбирини жуда яхши кўрар, тинчосуда ҳаёт кечиришар эди. Уларнинг табиатлари бирбирига тескари бўлиб, хотин серҳиссиёт, эр эса босиқ эди.Кунларнинг давоми...

4812 16:00 / 20.06.2019
Аудиолар

211122 11:58 / 10.10.2018
«Ҳилол» журнали
Китоблар

130381 14:35 / 11.08.2021