1445 йил 19 Рамазон | 2024 йил 29 март, жума
Минтақа:
ЎЗ UZ RU EN
Закот

Кон-ер ости бойликлари закоти

05:00 / 16.01.2017 4609 pdf Ўқиш режими + -

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

Ер ости бойликлари-олтин, уран, кумуш, мис, қўрғошин, кўмир, нефт, темир ва ҳакозолар қанчалик катта бойлик эканини гапириб ўтирмаса ҳам бўлади. 

 Уламоларимиз Аллоҳ таолонинг «Бақара» сурасидаги:

«Эй, иймон келтирганлар, касб қилган нарсаларингизнинг покларидан ва сизга ердан чиқариб берган нарсаларингиздан инфоқ қилинг», деган оятини далил қилиб, кондан чиққан маъданлардан ҳам Закот чиқарилади, деганлар.

Ҳанафий мазҳабида маъдан билан дафийнанинг Закот ҳукмида фарқи йўқ, дафийна одам боласи томнидан ер остига  кўмилган бойлик бўлса, кон-маъдан Аллоҳ томонидан ер остига кўмилган бойликдир. Шунинг учун кондан ер ости бойлиги чиқарилиши билан бешдан бири Закотга берилади. Закот давлат мулкига қўшилади.

Энди матнларни шарҳлашга ўтайлик.

Тилло ва унга ўхшаш харож ва ушр еридан топилган маъдандан бешдан бир олинади.

Бу ҳукмга далил қуйидагича:

Имом ал-Ҳоким Абдуллоҳ ибн Умар розияллоҳу анҳудан ривоят қилади:

«Набий соллалоҳу алайҳи васаллам бир киши кўмилган нарсани топиб олган одамга, агар уни одам яшамайдиган қишлоқда ёки юрилмаган йўлда топган бўлсанг ундан ва дафийнада бешдан бир, деганлар.

Бешдан бирдан қолгани, агар ернинг эгаси бўлмаса,  топиб олганга. Илло ернинг эгасига.

Демак, бир ер остидан топилган кон ёки дафийнадан давлат бешдан бирини олади ва қолгани ернинг эгаси, агар эгаси бўлмаса, мазкур нарсани топиб олган кишига бўлади.

Шаъбийнинг ривоят қилишича, бир киши ер остидан бойлик топиб олиб Алининг олдиган олиб келди. Бас, у бешдан бирини олиб, қолганини топиб олганга берди. Бу ҳақда Набий соллалоҳу алайҳи васалламга хабар берган эди, у зотга маъқул бўлди».

Ўз ҳовлисидан топиб олинган маъданда ҳеч нарса йўқ.

Чунки маъдан ҳам ҳовлининг бир бўлаги ҳисобланади. Ерга эга бўлган киши маъданга ҳам эга бўлади. Ўз ҳовлисидан ер ости бойлигини топган одам ўзи мулкини топгандек бўлади.

Агар ўзи еридан топса, икки хил ривоят бор.

Абу Ҳанифа раҳматуллоҳи алайҳи бу ҳолда ҳам ҳеч нарса берилмайди, деганлар. Чунки ердан чиққан нарсалар ер эгасиники.

Бошқалар бешдан бирини беради, деганлар. Чунки ҳадисда ер остидан топилган нарсада бешдан бир берилиши айтилган.


Муаллиф
islom.uz
Мавзуга оид мақолалар
1. Ният. Закотнинг тўғри бўлиб Закот ўрнига ўтиши учун энг муҳим шарт Закот беришни ният қилишдир. Чунки, Исломда ҳеч бир ибодат ниятсиз бўлмайди. Қачон рўза тутилса давоми...

6992 13:00 / 27.04.2021
Молмулклар ичида ўзидан закот олинмайдиган, лекин эгасига даромад келтириб турадиганлари бор. Ҳозирда баъзи кишилар кўплаб бинолар қуриб, ижарага қўядилар ва давоми...

2919 05:00 / 14.01.2017
Савол Бир кишининг нисобга етадиган маблағи бўлса, лекин қарзи ҳам бўлса, закот берадимиЖавоб Қарзидан ортган моли нисобга етса, ундан закот чиқаради. Қарзлар давоми...

7330 13:58 / 13.06.2018
Билинг Охиратни изловчи муридларга закот беришларида бир қатор вазифалар юклатилган1. Закотдан уч нарса мурод этилганини фаҳмлаш Аллоҳга муҳаббатни даъво давоми...

2950 05:00 / 16.01.2017
Аудиолар

118746 11:58 / 10.10.2018
«Ҳилол» журнали
Китоблар

40707 14:35 / 11.08.2021